Cunqueiro, Merlín e familia

Outro dos libros de Álvaro Cunqueiro que nos mandaron ler na escola foi Merlín e familia. Lembro que foi despóis de que nos “obrigaran” a gozar de Xente de aquí e acolá e de Os outros feirantes. E moito despóis de darnos a turra co Cabaliño de buxo, de Neira Vilas, de quen tamén nos mandaron ler Memorias dun neno labrego e nos insinuaron que Cartas a Lelo podería ser unha nova lectura. Lelo es ti, pensei decirlle o mestre, se pensas que vou ler as cartas dirixidas a outro. O conto e que por respecto nunca lin esas misivas, mais por entón preguntábame se o Cunqueiro ese e o tal Neira Vilas non serían uns enchufados da EXB ou do ministerio, pois pensaba na boa situación na que a lectura escolar os colocaba. Falando en prata, pensaba nos cartos que gañarían con tanto lector obrigado. Non fixen os cálculos, pero na nosa clase éramos corenta e un nenos e, a exemplar por barba, aínda que daquela só algún dos repetidores terían peluxe, daban un total de corenta e un exemplares; e se a este número o multiplicabamos por tres... Se tivese unha calculadora, desas que empregaban as azafatas do Un, Dos, Tres, podería pulsar tegras e obter a cifra exacta dos beneficios, unha vez restase os custos de edición e distribución ao prezo de venda. Mais ao non ter nin unha Casio, sorprendinme cun manda carallo, de esaxeración, e cun quen fora escritor escolar ou fillo dun ministro, de suspiro e aspiración. En Galicia había un milleiro de escolas. Fagan os cálculos só dun ano e verán como tamén as editoriais, os distribuidores e as librarías frotabanse as mans, que eran (e son) os que máis cobraban; quen menos, os autores, agás teñas de apelido Rei, Remando ou Folleto. Cando descubrín esta realidad, sería pola época na que nos obrigaban a lectura de Polaroid e Turbo, de Suso de Toro e de Miguel Suárez Abel respectivamente, signo de que os tempos estaban cambiando e tamén os nomes dos escritores, só quixen ser fillo de ministro ou de conselleiro. Magoa de que xa me adxudicasen pai anos atrás, nove meses antes de vir a dar aquí, e tampouco era caso de facerlle ascos ou de facer as maletas e presentarme na casa do conselleiro e exclamar: papá, papá! Pero o contó non era este, mais a miudo perdo o norte e debo recuperalo sen saber por onde anda. Agora estou niso, creo que xa podo seguir e dicir que tanto Memorias dun neno labrego como Merlín e familia foron dúas lecturas que entón no disfrutei tanto como hoxe, así que foron dúas inversións a longo prazo… Non era que aqueles mestres, dos que soamente reteño a idea das súas facianas, fosen sabios, senón que os autores eran moi bos, sobre todo o Cunqueiro, diantres, de quen fun prendándome a medida que o leía. En realidade, non me prendei da persoa, senón da súa obra, unha inspiración á que nunca aspirei, claro, e así imos…