Os Isaac da parroquia

O primeiro Isaac da parroquia do que tiven noticia foi o fillo dun tal Abraham que vivía preto do cabo de San Adrián. Disque levaba máis de cen anos tocando a gaita e que tiña por costume sacrificar unha ducia de ovellas os días de romería. Ata alí ía todo farruco, chovera ou fixese sol, e situaba unha tras outra enriba da pedra que poñía no medio do camiño de terra que levaba a ermida, impedindo aos mozos e mozas do pobo ir de esmorga. Estes, ao non ter que facer máis que mirar ao vello matachín acoitelando laúdos nese fermoso paraxe coas illas ao fondo, o sangue salpicando, as gaivotas desafinando a canción das andoriñas, e o mar batendo as rochas, voltaban a vila e acababan a troula no palleiro do Chonipe, que sempre andaba embarcado ou na tasca da Lola “peseta”. Aquel foi un periodo de elevada natalidade, aínda que ninguén sabía explicar o porqué ou conformábanse dicindo que era vontade diviña. Pero xa non me lembro das súas outras fazañas nin das do seu fillo Isaac.

Logo estaba o Niuton, que adícabase a cobrar impostos e a repartir puntapés e paos. Os máis vellos do lugar dicían del, que tiña moi mala sangue, e que batía en calquera que non lle págase. Meu bisavó, a quen chamaban o “Robinjú de Seaia”, tíñalle xenreira. Contoume o meu pai, que de nenos, a falta de pedras, o “Robinjú” tiroulle ao Niuton tres manzás e que unha deulle con tal forza na cachola que esta non parou de dar voltas. Tras este Isaac, que marchou para Londres, coñecín arredores da praia de Barizo a un que apelidábase Peral, sempre enredando baixo a agua, facendo ruidos e engulindo peixes a mancheas, sen mastigar, como as galiñas da “Parrocha” comían o millo mentras ela recollía os ovos. Din que inventou un cacharro que nin flotaba nin se afundía, e que o seu curmán, Xanciño de Nemo, roubouno unha noite de san Xoan tras dar boa conta dun cento de sardiñas e varios quintais de pan; pero diso non sei nada. Tamén ouvín que o Xanciño marchou para América, e que afogou antes de chegar a Cuba. Algún mal pensado afirmou que por mor dun corte de dixestión.

O seguinte Isaac que chamou a miña atención foi o barbeiro que me cortaba o cabelo na miña adolescencia. Lembro como aquel Isaac fumaba o tempo que daba tixeretazos. Tras dúas ou tres caladas, pousaba o pito nun cinceiro sobre o moble de espellos fronte a mín e dábame outra pasada; e de novo a buscar o seu cigarro. ¿Queres un?, ofrecíame o seu reflexo. Non grazas, gardo os meus no peto; lémbrome que lle contestaba con cara de parvo. O fumador do espello acercaba a súa faciana ao meu cocote e veña a botarme fume. Aquelo parecía a cidade onde soterraron ao Niuton, mais a neboa parecía xurdir da miña cabeza, non do Támesis. Entón, cavilaba, no sei si coa mosca detrás da orella ou con gañas de darlle “unhas patadas”, que aquela fumareda era por matinar demasiado. Así, previsor como son, decidín deixar de practicar tal actividade e mercar unha máquina que me permitise raparme ao cero. Non tiña dúbida de onde mércala. En Manolo de Benxamín había de todo, dende pan ata fouciños. E tamén uns pratos e tazas de cerámica que entón non me chamaron a atención. Dese xeito, coa miña propia máquina, evitaría o risco de verme arder por vicio do Isaac. Pouco despois, xa menos afumado, aforreí uns patacóns, que boa falla me facían, pois a miña bolsa estaba chea de furacos polos que os cartos saían ao tempo que entraban. Foi por aquela época de vacas grosas cando entrei nun bar e tiven coñecemento consciente doutro Isaac, que viña de Santiago é respondía aos apelidos de Díaz Pardo. Daquela, aínda non o sabia, pero xa vira mostras de súa existencia na do Benxamín, pois aquelas pezas de cerámica branca, e adornos de líneas curvas e figuras xeométricas azuis, expostas tras unha vidreira tiñan a súa orixe naquel amigo dun tal Seoane, que dixo do seu Isaac, alí mesmiño, que <<fundou unha das empresas máis orixinaes e fecundas de Galicia, a fábrica de porcelana do Castro, a carón da Coruña, á que se suma hoxe a de Sargadelos, logo de ter fundado a de Magdalena, na Arxentina, probando a súa capacidade de facer realidades os soños tecidos na anguria e na soidade>> (1)

(1) Luis Seoane: “Figuracións”. La Voz de Galicia, A Coruña, 1994.